Klasyka literatury czeskiej – przegląd najważniejszych dzieł i autorów

Czechy to kraj, który wydał na świat wyjątkowych pisarzy, wciąż obecnych w kanonie światowej literatury. Kilku z nich, a już na pewno jednego, można znać jeszcze z czasów szkolnych… Mowa rzecz jasna o popularnym Franzu Kafce, autorze lektury „Proces”, omawianej w klasach ponadpodstawowych. Ale czeska literatura to nie tylko pozycje tego pisarza! Oto kilku twórców, których dzieła są absolutnym must-read dla miłośników zagranicznej prozy.

Bohumil Hrabal

Niezrównany mistrz prozy czeskiej, który potrafił łączyć codzienność z poetyckim pięknem. Jego powieści „Pociągi pod specjalnym nadzorem” oraz „Postřižiny” (znana w Polsce jako „Czuły barbarzyńca”) pełne są ciepła, humoru i refleksji nad ludzkim losem. Stanowią obowiązkowe pozycje, jeśli masz zamiar wdrożyć się w kwintesencję czeskiej prozy – polecamy rozpoczęcie od nich swojej czytelniczej przygody z literaturą tego kraju.

Milan Kundera

Autor takich dzieł, jak „Nieśmiertelność” czy „Żart”, które poruszają tematy egzystencjalne, relacji międzyludzkich i dylematów moralnych. Kundera to głos rozbrzmiewający daleko poza granicami Czech, znany jest nawet w Polsce, m.in. za „Nieznośną lekkość bytu”, dość popularną powieścią w naszym rodzimym kraju. Do swoich dzieł wplata nawiązania do świata muzyki, szczególnie klasycznej, co jest związane z jego wykształceniem w tym kierunku. To wręcz tło dla fabuł jego powieści!

Jaroslav Hašek

Hašek pozostaje jednym z najbardziej charakterystycznych czeskich pisarzy, znanym także w Polsce. Jego popularna pozycja „Dobry wojak Szwejk” to historia ukazująca pełnię absurdalnego humoru, który odsłania nonsensy wojny i biurokracji. Do głosu w jego działach dochodzi krytyka polityczna, odnosząca się do dawnych, ale także ówczesnych autorowi czasów.

Literatura czeska w Polsce. Dlaczego ma tak wysokie znaczenie?

Wspomnieliśmy o najpopularniejszych pisarzach czeskich i jak można zauważyć, większość z nich jest znana także w Polsce. Dlaczego? Wynika to z faktu, że literatura tego kraju nakierowana jest na podobne aspekty związane z doświadczeniami historycznymi, choć nie można zaprzeczyć także bliskości kulturowej obydwu narodów. Liczne tłumaczenia, festiwale literackie czy spotkania z czeskimi pisarzami to kolejne czynniki, które przyciągają uwagę polskich czytelników do czeskich dzieł. Te od naprawdę lat obecne są na półkach naszych lokalnych księgarń, zachęcając do odkrywania czeskiego spojrzenia na świat już od najmłodszych, szkolnych lat.

Współczesna literatura czeska. Nowe trendy i pozycje warte przeczytania

Obecnie literatura czeska stanowi miejsce dla eksperymentów literackich zestawionych z głębokimi refleksjami nad aktualnymi problemami, takimi jak tożsamość narodowa, dziedzictwo komunizmu czy społeczne nierówności. Podejmuje także wątki współczesnych przeżyć, przemian społeczno-kulturowych, ale jednocześnie nie ustępuje tematom miłosnym – te również chętnie są pokazywane przez czeskich twórców. Chcesz wejść do świata literatury Czech XXI wieku? Warto sięgnąć po pozycje autorów, których sylwetki przedstawiliśmy poniżej.

• Radka Denemarková – jej „Przyczynek do historii radości” to poruszające dzieło o przemocy, traumie i wytrwałości, które zdobyło uznanie na całym świecie. Jest warte przeczytania ze względu na umiejętność łączenia literackiego kunsztu z poruszeniem trudnego tematu, w tym niesprawiedliwości społecznej. Poza tym Denemarková w swoich dziełach często stawia pytania o rolę pamięci, tożsamości oraz relacji międzyludzkich, odważnie konfrontując czytelników z ciemniejszymi aspektami życia.
• Alena Mornštajnová – porusza uniwersalne tematy w sposób przystępny, ale jednocześnie głęboko emocjonalny. Autorka potrafi połączyć prostotę narracji z mistrzowskim kreowaniem bohaterów, przez co jej twórczość trafia zarówno do wymagających czytelników, jak i osób szukających w literaturze życiowych historii. Jej popularna pozycja „Hana” to emocjonująca opowieść o miłości, a także tragedii w czasie wojny. Jest książką, która wciąga już od pierwszych stron!
• Petr Rákos – posługując się bogatym językiem, tworzy wielowarstwowe historie, które skłaniają do refleksji nad relacją człowieka z naturą, zagadnieniami pamięci i przemijania oraz znaczeniem symboli w naszej kulturze. „Corvina, czyli książka o krukach” to jego popularna pozycja literacka z 2019 roku, która stała się pretekstem do rozważań o ludzkiej egzystencji, tajemnicach świata i miejscu, jakie człowiek w nim zajmuje.

Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z literaturą czeską lub w ogóle ją zaczniesz, warto sięgnąć po klasykę dzieła Kafki, Hrabala czy Haška. Z kolei współczesna literatura czeska otworzy przed Tobą drzwi do nowoczesnych narracji i świeżych, aktualnych perspektyw. Niezależnie od wyboru każda z tych książek będzie stanowić okazję do zanurzenia się w niezwykłym świecie prozy naszych południowych sąsiadów. Sprawdź ofertę czeskich pozycji w wydawnictwie Amaltea i odkryj ponadczasowe piękno tej literatury!